Ιστορία των Θετικών Επιστημών, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Κατανόηση της σύνδεσης ανάμεσα στην εξέλιξη της τεχνολογίας της φωτιάς και στη χρήση νέων υλικών. Κατανόηση της ανάπτυξης αφηρημένων εννοιών όπως οι αριθμοί
Εξάμηνο: 5o 2015-05-27 00:38:27 497

Ο Μεταπολεμικός Κόσμος, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτή την ενότητα θα εξετάσουμε τα νέα κοινωνικά κινήματα. Συγκεκριμένα, θα αναφερθούμε στο κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα στις ΗΠΑ, στο φοιτητικό κίνημα και στην εξέγερση του Μάη του 1968 και στο μετασχηματισμό της θέσης των γυναικών μέσα από το φεμινιστικό κίνημα.
Εξάμηνο: 6o 2015-07-17 01:23:36 494

Ο Μεταπολεμικός Κόσμος, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτή την ενότητα θα εξετάσουμε τα βασικά αίτια της οικονομικής κρίσης της δεκαετίας του 70. Θα αναφερθούμε στην άνοδο, στη σταδιακή επικράτηση και στην παγκοσμιοποίηση της νεοφιλελεύθερης οικονομίας και πολιτικής. Τέλος, θα αναφερθούμε στις κοινωνικές συνέπειες της νεοφιλελεύθερης απάντησης στην κρίση.
Εξάμηνο: 6o 2015-07-22 01:35:48 489

Ανασκαφική, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην πρώτη συνάντηση δίνεται το βασικό περίγραμμα της ιστορίας της μεσαιωνικής ανασκαφικής στην Ευρώπη και της βυζαντινής αρχαιολογίας στην Ελλάδα, σχολιάζεται η δομή των δύο κυριότερων ξενόγλωσσων εγχειριδίων μεσαιωνικής ανασκαφικής και με βάση παραδείγματα ανασκαφικών εργασιών σε εκκλησίες, οικισμούς, κάστρα και νεκροταφεία συνάγονται γενικότερα συμπεράσματα για τα αντικείμενα εργασίας και την επαγγελματική επάρκεια των αρχαιολόγων σε Εφορείες Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Επίσης, δίνεται μια ιδέα για τις δυνατότητες της προ-ανασκαφικής έρευνας και ευκαιριακά προτείνονται ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές για τη μεθοδολογία της ανασκαφικής διαδικασίας. Τέλος, σχολιάζονται επιγραμματικά η συνάφεια της Αρχαιολογίας με την Ιστορία και την Κοινωνική Ανθρωπολογία και ο κύριος σκοπός της Αρχαιολογίας, που είναι η χρονολόγηση των αποκαλυφθέντων αρχαιοτήτων.
Εξάμηνο: 5o 2015-06-05 01:57:47 485

Από το γραμμόφωνο στο DVD: Ιστορία των οπτικοακουστικών τεχνολογιών στον 20ό αι., Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην ενότητα αυτή συζητάμε για το ραδιόφωνο ως την πρώτη τεχνολογία του ήχου στον εικοστό αιώνα, η οποία έρχεται να ολοκληρώσει το πρόγραμμα παραγωγής ιδιωτικών ακουστικών χωροχρόνων όπου ο καθένας ακούει ‘μόνος μαζί με άλλους’. Η συζήτηση ξεκινά από το χρονικό διάστημα 1895-1920. Αναλύουμε τον ραδιοτελέγραφο και επιμένουμε στην υπαγωγή του στην πολιτισμική πρωτοκαθεδρία του εξηλεκτρισμού. Στη συνέχεια παρακολουθούμε την είσοδο της συσκευής σε κρίσιμα δημόσια πεδία καθώς και την έναρξη των συγκρούσεων μεταξύ στρατιωτικών, αστών και ιδιωτικών εταιρειών για τον έλεγχο των ραδιοσυχνοτήτων στις Η.Π.Α.
Εξάμηνο: 5o 2015-09-29 01:21:23 474

Εθνογραφία: Διαμορφώνοντας το Σύγχρονο Πεδίο, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Το μάθημα χωρίζεται σε δύο ενότητες. Στην πρώτη ενότητα θα διερευνήσουμε το ρόλο της συνέντευξης στο πλαίσιο μιας εθνογραφικής έρευνας και τη σχέση της με άλλα εργαλεία έρευνας όπως η συμμετοχική παρατήρηση, οι σημειώσεις πεδίου και η αρχειακή έρευνα. Θα παρουσιάσουμε μεθόδους συγκρότησης δείγματος πληροφορητών και θα μιλήσουμε για τις σχέσεις πληροφορητή/ερευνητή στη διάρκεια της συνέντευξης. Θα διακρίνουμε διάφορα είδη και μορφές συνεντεύξεων και θα διερευνήσουμε τους εξωτερικούς παράγοντες που μπορούν να επηρεάζουν το περιεχόμενο της συνέντευξης. Τέλος θα αναλύσουμε τις βασικές τεχνικές διεξαγωγής μιας συνέντευξης. Η δεύτερη ενότητα αφιερώνεται στην προετοιμασία των συνεντεύξεων με απόφοιτους του ΙΑΚΑ βάσει των οποίων οι φοιτητές θα εκπονήσουν την πρώτη τους εργασία. Δουλεύοντας σε ομάδες οι φοιτητές θα συντάξουν έναν οδηγό συνέντευξης.
Εξάμηνο: 5o 2015-06-08 01:27:50 470

Εθνογραφία: Διαμορφώνοντας το Σύγχρονο Πεδίο, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτή τη διάλεξη θα προσεγγίσουμε τις σημειώσεις πεδίου ως βασική μεθοδολογική πρακτική στο πλαίσιο της εθνογραφικής έρευνας. Τα τελευταία χρόνια η έννοια του πεδίου μετασχηματίζεται ριζικά. Η ταύτισή του με ένα συγκεκριμένο γεωγραφικο χώρο που κατοικείται από μια σαφώς προσδιορισμένη πολιτισμική ομάδα, καθώς επίσης και η ιδέα μιας ξεκάθαρα οριοθετημένης χρονικής περιόδου για επιτόπια έρευνα με συμμετοχική παρατήρηση τίθενται υπό διαπραγμάτευση. Έτσι, το πεδίο αποκτά μία περισσότερο διασπορική, αλλά και οργανική έννοια που παράγεται μέσα από την έρευνα και την εμπλοκή με κοινωνικές πρακτικές και καταστάσεις οι οποίες αναδύονται από την καθημερινότητα του/της εθνογράφου. Σε αυτό το πλαίσιο οι σημειώσεις πεδίου αποκτούν ιδιαίτερη στρατηγική σημασία. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι αυτή η συστηματική πρακτική δημιουργίας και τήρησης σημειώσεων -κεντρικής ενασχόλησης της υποκειμενικότητας του/της εθνογράφου- είναι αυτή που συγκροτεί το ίδιο το πεδίο. Επιπλέον, στην παρούσα διάλεξη θα πραγματευτούμε τη θέση σύμφωνα με την οποία οι σημειώσεις πεδίου, ως ιδιαίτερη αλλά και "κρυφή" μορφή εθνογραφικής κειμενικότητας (συνήθως οι σημειώσεις είναι προσβάσιμες μόνο από τον ίδιο τον εθνογράφο) μπορούν να ιδωθούν μέσα από ένα νέο πρίσμα στο πλαίσιο της ψηφιακής πολυμεσικότητας και πολυκειμενικότητας. Θα συζητήσουμε τα πιθανά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα αυτής της θέσης.
Εξάμηνο: 5o 2015-06-06 01:54:23 463

Τοπογραφία της Αρχαίας Ρώμης, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Τα Αυρηλιανά τείχη και ο ναός του Ήλιου. Οι θέρμες του Διοκλητιανού, και η βασιλική του Μαξεντίου. Η αψίδα του Κωνσταντίνου. Οι πρώτες χριστιανικές βασιλικές της Ρώμης.
Εξάμηνο: 4o 2015-09-02 00:38:34 456

Μνήμη και Προφορική Ιστορία, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Αξιολογούνται τα τεκμήρια της γραπτής και της προφορικής ιστορίας. Αποδομείται η θέση της παραδοσιακής ιστοριογραφίας ότι μόνο τα γραπτά τεκμήρια είναι «αυθεντικά» και «αντικειμενικά» και αναλύονται οι ιδιομορφίες των προφορικών πηγών.
Εξάμηνο: 4o 2015-09-10 00:51:00 454

Μνήμη και Προφορική Ιστορία, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Παρουσιάζονται αρχικά οι διάφοροι τρόποι αξιοποίησης προφορικών μαρτυριών σε βιβλία και στη συνέχεια τρεις διαφορετικές μέθοδοι ανάλυσης συνεντεύξεων (αφηγηματική ανάλυση, ιστορική ανασύνθεση, εθνοκοινωνιολογική ανάλυση).
Εξάμηνο: 4o 2015-09-16 00:40:38 451

Ιστορία των Θετικών Επιστημών, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η γνώση των θεωριών του Αριστοτέλη και ο τρόπος με τον οποίον επέδρασαν στην ανθρώπινη σκέψη.
Εξάμηνο: 5o 2015-05-27 00:31:45 448

Ιστορία των Θετικών Επιστημών, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η γνώση των βασικών νεότερων θεωριών για την εξέλιξη της επιστήμης και πως αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.
Εξάμηνο: 5o 2015-05-28 00:51:10 446

Ανασκαφική, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτή την ενότητα θα εμβαθύνουμε περισσότερο στην έννοια του καννάβου. Θα αναπτύξουμε περαιτέρω τις στρωματογραφικές τομές και θα συζητήσουμε διεξοδικά τις διαδικασίες τεκμηρίωσης ευρυμάτων, μετρήσεων και σχεδιασμού.
Εξάμηνο: 5o 2015-06-06 01:57:23 446

Ιστορία των Θετικών Επιστημών, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η κατανόηση πώς η πειραματική μελέτη των ηλεκτρικών και μαγνητικών φαινομένων οδήγησε στην πρώτη ενοποιημένη θεωρία της φυσικής και σε πολύ σημαντικές πρακτικές εφαρμογές.
Εξάμηνο: 5o 2015-05-28 00:23:24 442

Ιστορία των Θετικών Επιστημών, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η κατανόηση της αλλαγής παραδείγματος από το γεωκεντρικό στο ηλιοκεντρικό σύστημα και της τελικής μορφής της νέας επιστήμης όπως διαμορφώθηκε από τα γραπτά του Νεύτωνα.
Εξάμηνο: 5o 2015-05-28 01:05:01 441

Τοπογραφία της Αρχαίας Ρώμης, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτήν τη θεματική ενότητα θα αναπτυχθούν τα εξής ζητήματα: Οι θεσμοί της ηγεμονίας, οι κοινωνικές τάξεις και η "πολιτιστική ανανέωση" της Ρώμης. Η οικία του Αυγούστου και ο ναός του Απόλλωνα στον Παλατίνο λόφο. Το Circus Maximus. Επεμβάσεις στο Forum Romanum και το θέατρο του Μαρκέλλου. Το Forum του Αυγούστου. Κτίρια στο Campus Martius: η Ara Pacis, το μαυσωλείο του Αυγούστου και το Πάνθεον του Αγρίππα.
Εξάμηνο: 4o 2015-08-15 01:10:56 426

Μνήμη και Προφορική Ιστορία, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Αναλύονται οι σχέσεις αφηγητή/ερευνητή στη διάρκεια συνέντευξης προφορικής ιστορίας.
Εξάμηνο: 4o 2015-09-10 01:10:03 422

Εθνογραφία: Διαμορφώνοντας το Σύγχρονο Πεδίο, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η ενότητα παρουσιάζει μια σύντομη εισαγωγή στην Ψηφιακή Εθνογραφία, ένα νέο και υπό διαμόρφωση επιστημονικό πεδίο. Η ποιοτική μεθοδολογία της εθνογραφίας που καταγράφει φωνές και εμπειρίες των συμμετεχόντων έχει αναδείξει τις πολιτισμικές και πολιτικές σημασίες (και αμφισημίες) της όλο και πιο δικτυωμένης καθημερινότητας. Η ενότητα αυτή αναφέρεται σε ορισμένα από τα θεωρητικά εργαλεία για την ανάλυση των ταχειών αυτών μετασχηματισμών, την ερμηνεία των αναδυόμενων εννοιών του ψηφιακού πολιτισμού και τη γεφύρωση των παραπάνω με καθιερωμένες προβληματικές της κοινωνικής ανθρωπολογίας. Οι εισηγητές θα παρουσιάσουν παραδείγματα από την έρευνά τους.
Εξάμηνο: 5o 2015-06-10 01:03:47 409

Μνήμη και Προφορική Ιστορία, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στο πρώτο μέρος του μαθήματος παρουσιάζονται τα ζητήματα δεοντολογίας που τίθενται στη διεξαγωγή έρευνας προφορικής ιστορία και στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται τα μεταδεδομένα που (πρέπει να) παράγονται μετά τη διεξαγωγή μιας συνέντευξης προφορικής ιστορία, καθώς και ο τρόπος αρχειοθέτησής τους.
Εξάμηνο: 4o 2015-09-10 01:28:10 404

Εθνογραφία: Διαμορφώνοντας το Σύγχρονο Πεδίο, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Τόσο οι εθνογραφίες της κλασικής περιόδου όσο και τα εγχειρίδια ανθρωπολογικής έρευνας εστιάζουν σε μια ρομαντική φιγούρα του «μοναχικού ανθρωπολόγου» και στο αίσθημα της μοναξιάς ως αντίτιμου για την «εμβάπτιση» του εθνογράφου στον πολιτισμό του «άλλου». Στην πραγματικότητα, ακόμα και στην κλασική περίοδο, στο πεδίο βρίσκονταν συχνά πάνω από ένα άτομο, συχνά ο ανθρωπολόγος και τη σύζυγό του, ή ο ανθρωπολόγος και τους ντόπιους συνεργάτες του, αλλά σπάνια έχουν γράψει για την εμπειρία τους αυτή. Στο μάθημα αυτό θα εξετάσουμε τι γίνεται όταν συνεργάζονται τόσο στο πεδίο όσο και στη συγγραφή του τελικού κειμένου δύο εθνογράφοι με διαφορετικό πολιτισμικό, κοινωνικό και πολιτικό υπόβαθρο. Σαν παράδειγμα θα χρησιμοποιήσουμε την εμπειρία της Ρίκης Βαν Μπούσχοτεν και του Λόριγκ Ντάνφορθ στην κοινή τους ερευνητική πρακτική και στην από κοινού συγγραφή βιβλίου σχετικά με τα προσφυγόπουλα του ελληνικού εμφυλίου.
Εξάμηνο: 5o 2015-06-07 00:22:15 403