Ο Μεταπολεμικός Κόσμος, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτή τη θεματική ενότητα θα συζητήσουμε διεξοδικά τα αίτια της κρίσης της αποικιοκρατίας και της φάσεις της διαδικασίας αποαποικιοποίησης. Θα εστιάσουμε σε συγκεκριμένες περιπτώσεις αντιαποικιακών κινημάτων όπως αυτές της Ινδοκίνας, της Ινδονησίας, της Μαλαισίας, της Ινδίας και της Αλγερίας. Τέλος, θα αναφερθούμε στους βασικούς παράγοντες που καθόρισαν το μέλλον των πρώην αποικιών.
Εξάμηνο: 6o 2015-07-16 01:44:25 638

Ο Μεταπολεμικός Κόσμος, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτήν την ενότητα θα συζητήσουμε τη διαίρεση της Γερμανίας σε 4 ζώνες κατοχής, καθώς επίσης και άλλες μεταπολεμικές συνθήκες και διαδικασίες όπως το Δόγμα Τρούμαν, το σχέδιο Μάρσαλ και την ίδρυση του Ο.Η.Ε.
Εξάμηνο: 6o 2015-07-14 01:25:33 629

Εθνογραφία: Διαμορφώνοντας το Σύγχρονο Πεδίο, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Παρότι έχουν περάσει δεκαετίες από την περιόδο της "κρίσης" και της "αναστοχαστικής κριτικής" στην ανθρωπολογία (μέσα της δεκαετίας του 1980), η ανθρωπολογία ως επιστήμη δυσκολεύεται να βρει μια δημόσια εικόνα της εθνογραφίας τόσο "σαγηνευτική" όσο η φίγουρα του μαλινοφσκικού ταξιδιώτη-εξερευνητή του "Τρίτου Κόσμου". Μια συνηθισμένη διέξοδος στα χρόνια μετά την κρίση είναι η αντικατάσταση της φυσικής γεωγραφίας με την "κοινωνική γεωγραφία" (μετανάστες, φτωχοί, στιγματισμένες κοινωνικές ομάδες στη θέση των ιθαγενών), η οποία μετέτρεψε την ανθρωπολογία σε μια επιστήμη του "περιθωρίου". Η "λύση" αυτή, ωστόσο, δεν αναποκρίνεται στις προσδοκίες της αναστοχαστικής κριτικής για μια πιο ριζική αναμόρφωση της εθνογραφικής ατζέντας. Από την άλλη, τις τελευταίες δεκαετίες, η εθνογραφία ως μέθοδος γνωρίζει μεγάλη ζήτηση έξω από το πλαίσιο της ακαδημαϊκής εθνογραφίας (στην εκπαίδευση, στον στρατό, στις επιχειρήσεις, στην τέχνη, στον ακτιβισμό), κάποτε με τρόπο αντίθετο με την ανθρωπολογική δεοντολογία, κάποτε με τρόπο που ανοίγει την ανθρωπολογία στην κοινωνία και σε νέες μορφές δημιουργικότητας. Επιπλέον, κάποιοι βλέπουν την εθνογραφία ως ένα καταφύγιο αναφορικά με τη νέα γραφειοκρατία του νεοφιλελεύθερου πανεπιστημίου (και της νεοφιλελεύθερης πολιτικής κοινωνίας γενικότερα). Η ενότητα αυτή (που συμπεριλαμβάνει μια σύντομη ιστορική αναδρομή σε κύρια ζήτηματα της εθνογραφίας) θέτει τα βασικά ερωτήματα του μαθήματος: Τι αποτελεί (ή τι θα μπορούσε να αποτελέσει) το ιδιαίτερο στίγμα της εθνογραφικής μεθόδου στη σημερινή ιστορική και κοινωνική συνθήκη;
Εξάμηνο: 5o 2015-06-10 01:53:25 617

Ο Μεταπολεμικός Κόσμος, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Αυτή η ενότητα εξετάζει τις διαδικασίες και τα αίτια κατάρρευσης των κομμουνιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη. Εστιάζει στις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης της δεκαετίας του 70 στα κομμουνιστικά καθεστώτα, στα χαρακτηριστικά της "σχεδιασμένης οικονομίας" και στις προσπάθειες της μεταρρυθμιστικής πολιτικής του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ.Αυτή η ενότητα εξετάζει τις διαδικασίες και τα αίτια κατάρρευσης των κομμουνιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη. Εστιάζει στις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης της δεκαετίας του 70 στα κομμουνιστικά καθεστώτα, στα χαρακτηριστικά της "σχεδιασμένης οικονομίας" και στις προσπάθειες της μεταρρυθμιστικής πολιτικής του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ.
Εξάμηνο: 6o 2015-07-23 01:37:15 608

Ανασκαφική, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην ενότητα αυτή εξετάζουμε την ιστορία των επιφανειακών ερευνών, τους στόχους και τις μεθόδους της. Υπάρχουν περισσότεροι από ένας τύποι επιφανειακής έρευνας, από την τοπογραφική-αρχιτεκτονική που στοχεύει πρωτίστως στον εντοπισμό και την χαρτογράφηση αρχιτεκτονικών καταλοίπων, στην εκτεταμένη ή εκτατική (extensive survey), που συνήθως καλύπτει μεγάλες περιοχές αλλά χωρίς τη χρήση κανάβου και, τέλος, στην εντατική (intensive survey) όπου μικρότερες περιοχές ερευνώνται εντατικά βάσει κανάβου και ποσοτικοποίησης των ευρημάτων. Συστηματικές επιφανειακές έρευνες πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1950 στη βόρεια και τη νότια Αμερική, και αργότερα (από τη δεκαετία του 1970 κ.ε.) στη Μεσόγειο και στον ελλαδικό χώρο. Από αυτές αντλήσαμε σημαντικές πληροφορίες που μας επιτρέπουν να ανασυνθέσουμε την κατοίκηση και τη δραστηριότητα των κατοίκων μιας περιοχής στις διαφορετικές φάσεις της ιστορίας της.
Εξάμηνο: 5o 2015-06-04 01:35:52 596

Μνήμη και Προφορική Ιστορία, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Παρουσιάζεται το πρωτοποριακό έργο του γάλλου κοινωνιολόγου Maurice Halbwachs (1871-1945) σχετικά με τη κοινωνική και συλλογική μνήμη.
Εξάμηνο: 4o 2015-09-13 00:59:08 595

Από το γραμμόφωνο στο DVD: Ιστορία των οπτικοακουστικών τεχνολογιών στον 20ό αι., Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην ενότητα αυτής αναλύουμε τους βασικούς λόγους για τους οποίους το ραδιόφωνο γίνεται στον Μεσοπόλεμο το αντικείμενο μιας πρωτόφαντης ιστορικά, μαζικής επιθυμίας: - Επιτρέπει ένα εξατομικευμένο βλέμμα που αισθάνεται επαρκές να βλέπει τον κόσμο μέσα από την ασφάλεια του ιδιωτικού του χωροχρόνου· ένα βλέμμα πλασμένο από παράλληλες τεχνολογίες απομόνωσης και συμπίεσης ικανές να τοποθετήσουν τον εαυτό στον κόσμο. Αστοί και στη συνέχεια μικροαστοί γίνονται πολύ γρήγορα κοινωνοί αυτής της επιθυμίας. - Μεταμορφώνεται στην πρώτη ιστορικά τεχνολογία, η οποία επιτρέπει σε μεγάλη έκταση την συμπίεση χώρου, χρόνου και νοήματος και την εξατομικευμένη ιδιοποίηση αυτών των συμπιεσμένων ενοτήτων.
Εξάμηνο: 5o 2015-10-02 01:40:21 594

Από το γραμμόφωνο στο DVD: Ιστορία των οπτικοακουστικών τεχνολογιών στον 20ό αι., Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην ενότητα αυτή εξετάζουμε συσκευές φωνοαυτογράφων στο β’ μισό του 19ου αιώνα. Οι μηχανές αυτές συζητιόνται ως απόπειρες μηχανικής οπτικοποίησης του ήχου, οι οποίες προκύπτουν από την απαράμιλλη αισιοδοξία της εποχής πως τα σώματα κι ήχοι τους μπορούν να ελεγχθούν με τα καινούργια εργαλεία της γνώσης και να επανοργανωθούν στο πρότυπο των μηχανών.
Εξάμηνο: 5o 2015-09-27 01:35:57 573

Τοπογραφία της Αρχαίας Ρώμης, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτη τη θεματική ενότητα θα αναφερθούμε εν συντομία στη γεωλογία και τη γεωγραφία της Ρώμης, καθώς επίσης και στις πηγές που διαθέτουμε. Εν συνεχεία θα εστιάσουμε στην ίδρυση της Ρώμης, την περίοδο της βασιλείας και την Ετρουσκική παράδοση, τα ταφικά δεδομένα και τις πρώιμες εγκαταστάσεις στο Forum Romanum, τον Παλατίνο και Καπιτωλίνο λόφο, το αρχαϊκό τείχος και την Cloaca Maxima, το Forum Boarium και το ναό του Jupiter Optimus Maximus στον Καπιτωλίνο λόφο.
Εξάμηνο: 4o 2015-08-14 01:48:12 572

Ο Μεταπολεμικός Κόσμος, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η ενότητα εστιαζει στη σταδιακή ανάδυση του Ψυχρού Πολέμου σε χώρες της Ασίας. Θα συζητήσουμε αναλυτικά την Κινεζική Επανάσταση και τον πόλεμο της Κορέας.
Εξάμηνο: 6o 2015-07-15 01:29:45 571

Από το γραμμόφωνο στο DVD: Ιστορία των οπτικοακουστικών τεχνολογιών στον 20ό αι., Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην ενότητα αυτή οι πρώτες μηχανικές προσπάθειες καταγραφής και αναπαραγωγής των ήχων συζητούνται ως τεχνολογίες πρόσθεσης. Οι τεχνολογίες αυτές προκύπτουν καθώς σταδιακά εγκαθιδρύεται μια νέα ιατρική γνώση που βλέπει το σώμα ως μηχανή με εξαρτήματα, την ίδια στιγμή που εκδηλώνονται οράματα ‘κοινωνικής μηχανικής’, σύμφωνα με τα οποία τεχνολογίες και πολιτικές διαχείρισης μπορούν πλέον να εφαρμοστούν πάνω στο κοινωνικό σώμα του ύστερου 19ου αιώνα. Στη συνέχεια συζητάμε την έλευση του τηλεγράφου: αναλύουμε την τεχνολογική του λογική και επιμένουμε στην δικτυακή τοπολογία του.
Εξάμηνο: 5o 2015-09-24 01:45:47 546

Μνήμη και Προφορική Ιστορία, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Αναλύονται οι τεχνικές συνέντευξης προφορικής ιστορίας. Ακολουθεί βιωματικό εργαστήριο, στο οποίο οι φοιτητές εξασκούνται στη διεξαγωγή συνεντεύξεων ανά τριάδες. Παρουσιάζεται ο τεχνικός εξοπλισμός για τη διεξαγωγή συνεντεύξεων προφορικής ιστορίας.
Εξάμηνο: 4o 2015-09-11 01:21:24 534

Από το γραμμόφωνο στο DVD: Ιστορία των οπτικοακουστικών τεχνολογιών στον 20ό αι., Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην ενότητα αυτή, με αφορμή την εξέλιξη του τηλεγράφου μετά τη δεκαετία του 1840, συζητάμε την ανάδυση ενός νέου ιστορικού υποκειμένου. Πρόκειται για τους νέους ‘επαγγελματίες των ήχων’, οι οποίοι εκπαιδεύονται να παράγουν αξία, κεφάλαιο, δύναμη και κύρος απόμονώνοντας, κρυπτο- και από-κρυπτογραφώντας και ερμηνεύοντας ήχους που παράγονται από μηχανές. Στη συνέχεια αναλύουμε τους χώρους δράσης των παραπάνω υποκειμένων: χώρους ηχητικής απόμόνωσης αλλά ταυτόχρονα και χώρους μαζικής συνεύρεσης.
Εξάμηνο: 5o 2015-09-26 01:49:35 534

Ο Μεταπολεμικός Κόσμος, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτή την ενότητα θα εξετάσουμε την παγκόσμια διάσταση της μεταπολεμικής οικονομικής ανάπτυξης. Θα συζητήσουμε ορισμένα από τα αίτια της εν λόγω ανάπτυξης, όπως τις τεχνολογικές καινοτομίες, αλλά και τα κοινωνικά και πολιτικά θεμέλια της, όπως την επικρατηση του Κεϋνσιανισμού.
Εξάμηνο: 6o 2015-07-17 01:44:59 533

Ο Μεταπολεμικός Κόσμος, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Αυτή η θεματική ενότητα αναφέρεται σε ιδιαίτερες στιγμές της ψυχροπολεμικής διαδικασίας όπως την περίοδο της αποσταλινοποίησης, την ανέγερση του τείχους του Βερολίνου, την κουβανική επανάσταση και τον πόλεμο του Βιετνάμ.
Εξάμηνο: 6o 2015-07-17 01:33:39 528

Από το γραμμόφωνο στο DVD: Ιστορία των οπτικοακουστικών τεχνολογιών στον 20ό αι., Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην ενότητα αυτής ολοκληρώνουμε τη συζήτηση για την παραγωγή υποκειμενικότητας στον μεσοπολεμικό κόσμο του ραδιοφώνου. Αναζητούμε τις κρίσιμες στρατηγικές του ακούειν μέσα από μια μαζική τεχνολογία του ήχου: ανασύσταση κοινωνικών δικτύων ακόμα πιο ισχυρά από τα καταπρόσωπον δίκτυα, τοποθέτηση του εαυτού σε ένα εθνικό, υπερτοπικό δίκτυο ακόμα μεγαλύτερης ισχύος, αναγνωρισιμότητας και πρόσβασης, μετατροπή εντέλει του εαυτού σε επίκεντρο ενός μαζικοποιημένου πλέον πολιτισμού του ήχου.
Εξάμηνο: 5o 2015-10-03 01:35:02 512

Από το γραμμόφωνο στο DVD: Ιστορία των οπτικοακουστικών τεχνολογιών στον 20ό αι., Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην ενότητα αυτή συζητάμε την πρώτη δεκαετία της ζωής του ραδιοφώνου (1920-1929). Επιχειρούμε να κατανοήσουμε την νέα τεχνολογία ως μια χαμαιλεοντική τεχνολογική παρουσία, η οποία προσπαθεί κάθε φορά να χωρέσει σε χώρους, χρόνους και υλικότητες που προϋπάρχουν αυτής. Με τον τρόπο αυτό προσπαθούμε να εμβαθύνουμε στην ανάδυση της πρώτης ουσιαστικά μαζικής τεχνολογίας του εικοστού αιώνα, μιας τεχνολογίας που έρχεται να επαναδιεκδικήσει με νέους όρους παλαιούς τόπους της καθημερινότητας: την μεσοαστική οικία, τον κόσμο των συσκευών / κουτιών, αλλά και τον κόσμο των μηχανών που ήδη παράγουν ήχο (μουσικά όργανα, γραμμόφωνο).
Εξάμηνο: 5o 2015-09-27 01:26:29 510

Μνήμη και Προφορική Ιστορία, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Παρουσιάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά και μια τυπολογία της προφορικής μνήμης, καθώς και οι παράγοντες που επιδρούν στη διαμόρφωσή της (ηλικία, φύλο, το παρόν της αφήγησης, τα κοινωνικά πλαίσια της μνήμης).
Εξάμηνο: 4o 2015-09-13 01:14:34 506

Ιστορία των Θετικών Επιστημών, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η γνώση της εξέλιξης της επιστημονικής σκέψης στους Έλληνες φυσικούς φιλοσόφους. Η κατανόηση της διαφοράς ανάμεσα στην ελληνική επιστήμη και στην επιστήμη των βασιλείων της εγγύς ανατολής.
Εξάμηνο: 5o 2015-05-27 00:52:49 501

Από το γραμμόφωνο στο DVD: Ιστορία των οπτικοακουστικών τεχνολογιών στον 20ό αι., Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην ενότητα αυτή συζητάμε το ραδιόφωνο ως την πρώτη εκτατική τεχνολογία του εικοστού αιώνα· μια τεχνολογία η οποία από την πρώτη στιγμή της διάδοσής της επιχειρεί διαρκώς να διευρύνει τον ορίζοντα κατανάλωσής της· μια τεχνολογία που ενσωματώνει διαρκώς στον πολιτισμικό της ορίζοντα ολοένα και περισσότερους κοινωνικούς χώρους, συλλογικούς και εξατομικευμένους χρόνους αλλά και διαφορετικά υποκείμενα. Δίνουμε έμφαση στην περίοδο της οικονομικής ύφεσης, στη διάρκεια της οποίας ο εκτατικός χαρακτήρας της συγκεκριμένης τεχνολογίας επιμένει, σε αντίθεση με μια σειρά άλλους τεχνολογικούς και πολιτισμικούς τομείς, οι οποίοι γνωρίζουν μεγάλη καθίζηση.
Εξάμηνο: 5o 2015-09-28 01:54:11 500