Εθνογραφία: Διαμορφώνοντας το Σύγχρονο Πεδίο, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η ενότητα παρουσιάζει μια σύντομη εισαγωγή στην Ψηφιακή Εθνογραφία, ένα νέο και υπό διαμόρφωση επιστημονικό πεδίο. Η ποιοτική μεθοδολογία της εθνογραφίας που καταγράφει φωνές και εμπειρίες των συμμετεχόντων έχει αναδείξει τις πολιτισμικές και πολιτικές σημασίες (και αμφισημίες) της όλο και πιο δικτυωμένης καθημερινότητας. Η ενότητα αυτή αναφέρεται σε ορισμένα από τα θεωρητικά εργαλεία για την ανάλυση των ταχειών αυτών μετασχηματισμών, την ερμηνεία των αναδυόμενων εννοιών του ψηφιακού πολιτισμού και τη γεφύρωση των παραπάνω με καθιερωμένες προβληματικές της κοινωνικής ανθρωπολογίας. Οι εισηγητές θα παρουσιάσουν παραδείγματα από την έρευνά τους.
Εξάμηνο: 5o 2015-06-10 01:03:47 408

Εθνογραφία: Διαμορφώνοντας το Σύγχρονο Πεδίο, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η ενότητα παρουσιάζει μια σύντομη εισαγωγή στην Ψηφιακή Εθνογραφία, ένα νέο και υπό διαμόρφωση επιστημονικό πεδίο. Η ποιοτική μεθοδολογία της εθνογραφίας που καταγράφει φωνές και εμπειρίες των συμμετεχόντων έχει αναδείξει τις πολιτισμικές και πολιτικές σημασίες (και αμφισημίες) της όλο και πιο δικτυωμένης καθημερινότητας. Η ενότητα αυτή αναφέρεται σε ορισμένα από τα θεωρητικά εργαλεία για την ανάλυση των ταχειών αυτών μετασχηματισμών, την ερμηνεία των αναδυόμενων εννοιών του ψηφιακού πολιτισμού και τη γεφύρωση των παραπάνω με καθιερωμένες προβληματικές της κοινωνικής ανθρωπολογίας. Οι εισηγητές θα παρουσιάσουν παραδείγματα από την έρευνά τους.
Εξάμηνο: 5o 2015-06-09 00:47:40 346

Ιστορία της Ιστοριογραφίας, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτή τη θεματική ενότητα θα ασχοληθούμε με την ψηφιακή ιστορία. Θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε τι σημαίνει ψηφιακή ιστορία και ποια είναι τα κεντρικά της χαρακτηριστικά. Επίσης, θα εξετάσουμε την ιστορία της ίδιας της ψηφιακής ιστορίας και τις συσχετίσεις της με ψηφιακές τεχνολογίες όπως οι βάσεις δεδομένων, το υπερκείμενο και τα ψηφιακά δίκτυα.
Εξάμηνο: 5o 2015-08-08 00:49:05 987

Ο Μεταπολεμικός Κόσμος, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτή την ενότητα θα εξετάσουμε την παγκόσμια διάσταση της μεταπολεμικής οικονομικής ανάπτυξης. Θα συζητήσουμε ορισμένα από τα αίτια της εν λόγω ανάπτυξης, όπως τις τεχνολογικές καινοτομίες, αλλά και τα κοινωνικά και πολιτικά θεμέλια της, όπως την επικρατηση του Κεϋνσιανισμού.
Εξάμηνο: 6o 2015-07-17 01:44:59 531

Ιστορία των Θετικών Επιστημών, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η κατανόηση των συνθηκών ίδρυσης και εξάπλωσης του θεσμού του πανεπιστημίου στην Ευρώπη. Η γνώση των πρώτων νέων επιστημονικών ερευνών και της διαμάχης ανάμεσα στη νέα επιστήμη και στην εκκλησία.
Εξάμηνο: 5o 2015-05-28 00:52:53 353

Μνήμη και Προφορική Ιστορία, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Παρουσιάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά και μια τυπολογία της προφορικής μνήμης, καθώς και οι παράγοντες που επιδρούν στη διαμόρφωσή της (ηλικία, φύλο, το παρόν της αφήγησης, τα κοινωνικά πλαίσια της μνήμης).
Εξάμηνο: 4o 2015-09-13 01:14:34 503

Τοπογραφία της Αρχαίας Ρώμης, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Τα Αυρηλιανά τείχη και ο ναός του Ήλιου. Οι θέρμες του Διοκλητιανού, και η βασιλική του Μαξεντίου. Η αψίδα του Κωνσταντίνου. Οι πρώτες χριστιανικές βασιλικές της Ρώμης.
Εξάμηνο: 4o 2015-09-02 00:38:34 455

Μνήμη και Προφορική Ιστορία, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Αξιολογούνται τα τεκμήρια της γραπτής και της προφορικής ιστορίας. Αποδομείται η θέση της παραδοσιακής ιστοριογραφίας ότι μόνο τα γραπτά τεκμήρια είναι «αυθεντικά» και «αντικειμενικά» και αναλύονται οι ιδιομορφίες των προφορικών πηγών.
Εξάμηνο: 4o 2015-09-10 00:51:00 454

Ιστορία της Ιστοριογραφίας, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η συνάντηση και η συνεργασία δύο γάλλων ιστορικών, του Marc Bloch και του Lucien Febvre, οδήγησε το 1929 στην ίδρυση του μαχητικού περιοδικού Annales d’histoire économique et sociale. Μιλώντας για το περίφημο επιστημονικό περιοδικό μιλούμε συγχρόνως για μια ιστοριογραφική σχολή ή για έναν κύκλο ιστορικών που έφεραν καινούριο αέρα στις ιστορικές σπουδές τον 20ο αιώνα και ανέτρεψαν το κυρίαρχο έως τότε επιστημολογικό παράδειγμα για την ιστορία. Στη «σχολή» των Annales, οι ιστορικοί και τα έργα τους, ακόμη και όταν διατηρούν σημαντικές διαφορές ανάμεσά τους, προσδιορίζονται από την αντίθεσή τους στο επιστημολογικό παράδειγμα του θετικισμού, στην ιστοριογραφική παράδοση που κυριαρχούσε από τον 19ο αιώνα έως τις μέρες τους. Στο μάθημα συνοψίζουμε τα βασικά χαρακτηριστικά του έργου των ιδρυτών και του προγράμματος των Annales. Η δεύτερη φάση στη ζωή του περιοδικού είναι συνυφασμένη με το όνομα του Fernand Braudel, ο οποίος διαδέχθηκε τον Φεβρ στη διεύθυνση του περιοδικού και άσκησε μεγάλη επίδραση στις ιστορικές σπουδές. Με την καθοδήγησή του, το βάρος των ερευνών μετατέθηκε στην κατεύθυνση της μακράς διάρκειας και των ποσοτικών (οικονομικών και δημογραφικών) προσεγγίσεων. Μια τρίτη γενιά ιστορικών με τους G. Duby, R. Mandrou, Jacques Le Goff, Ph. Aries κ.α. επέτρεψε να περιληφθούν στο εσωτερικό μιας επεκτατικής ιστορικής επιστήμης και τα μελήματα των άλλων κοινωνικών επιστημών και να αναδειχθούν εκλεκτικές συγγένειες με την κοινωνική και συμβολική ανθρωπολογία. Πρόκειται για μια χρυσή εποχή καθώς ένα πολυπληθές κοινό ανακαλύπτει τη «νέα ιστορία» μια «κοινωνικο-πολιτισμική ιστορία» που επικεντρώνεται στην έρευνα των «νοοτροπιών» και σε νέα αντικείμενα όπως ο γάμος και η σεξουαλικότητα, ο θάνατος και η παιδική ηλικία, η ανάγνωση και η λαϊκή κουλτούρα κ.λπ.
Εξάμηνο: 5o 2015-08-08 01:19:45 6048

Ιστορία των Θετικών Επιστημών, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

H κατανόηση των κοινωνικών συνθηκών που οδήγησαν στην παρακμή της ελληνικής επιστήμης, της προσφοράς της κουλτούρας στην εξέλιξη των επιστημών και της μεταλαμπάδευσης του επιστημονικού πνεύματος στη δυτική Ευρώπη
Εξάμηνο: 5o 2015-05-27 00:34:52 319

Τοπογραφία της Αρχαίας Ρώμης, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτήν την ενότητα θα συζητηθούν τα παρακάτω ζητήματα: Η εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας, η λειτουργία και εξέλιξή της. Η εξάπλωση της Ρώμης στην Ιταλική χερσόνησο και τη Μεσόγειο. Επίδραση του ελληνικού πολιτισμού και οικοδομική δραστηριότητα. Το τείχος του Σερβίου, η Aqua Appia και η Aqua Marcia. Δημόσια κτίρια στο Forum Romanum, αναθηματικοί ναοί και θριαμβικά μνημεία. Ναοί ex manubiis στο Forum Boarium, το Forum Holitorium και στη Largo Argentina. Οι σιταποθήκες στις όχθες του Τίβερη και η Porticus Aemilia. Οι ναοί στο Sant' Omobono. H cloaca maxima.
Εξάμηνο: 4o 2015-08-15 00:31:40 319

Τοπογραφία της Αρχαίας Ρώμης, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτήν την ενότητα θα συζητηθούν τα παρακάτω ζητήματα: Η εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας, η λειτουργία και εξέλιξή της. Η εξάπλωση της Ρώμης στην Ιταλική χερσόνησο και τη Μεσόγειο. Επίδραση του ελληνικού πολιτισμού και οικοδομική δραστηριότητα. Το τείχος του Σερβίου, η Aqua Appia και η Aqua Marcia. Δημόσια κτίρια στο Forum Romanum, αναθηματικοί ναοί και θριαμβικά μνημεία. Ναοί ex manubiis στο Forum Boarium, το Forum Holitorium και στη Largo Argentina. Οι σιταποθήκες στις όχθες του Τίβερη και η Porticus Aemilia. Οι ναοί στο Sant' Omobono. H cloaca maxima.
Εξάμηνο: 4o 2015-08-14 01:22:56 378

Ιστορία των Θετικών Επιστημών, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Κατανόηση της σύνδεσης ανάμεσα στην εξέλιξη της τεχνολογίας της φωτιάς και στη χρήση νέων υλικών. Κατανόηση της ανάπτυξης αφηρημένων εννοιών όπως οι αριθμοί
Εξάμηνο: 5o 2015-05-27 00:38:27 497

Ιστορία της Ιστοριογραφίας, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η προφορική ιστορία διαμορφώθηκε σε γνωστικό πεδίο μέσα από την ανάγκη των ιστορικών να προσεγγίσουν το παρελθόν από την οπτική γωνία των «αφανών», των υποκειμένων δηλαδή που δεν είχαν αντιπροσωπευτεί στην ιστορική αφήγηση. Τα υποκείμενα αυτά δεν είχαν αφήσει πηγές εξαιτίας της ιεραρχίας και των σχέσεων εξουσίας που διαμορφώνει την πρόσβαση στο γραπτό λόγο. Η προφορική ιστορία αναδύθηκε σε ένα ριζοσπαστικό κίνημα τη δεκαετία του 1960. Οι γυναίκες, η εργατική τάξη, οι έγχρωμοι, οι γκέι ενώ ήταν υποκείμενα της ιστορίας, δηλαδή είχαν παίξει ρόλο στην διαμόρφωση των ιστορικών γεγονότων και των κοινωνικών μετασχηματισμών είχαν αποκλειστεί από την ιστορική αφήγηση. Η ανάγκη να συμπεριληφθούν απαιτούσε και τη δημιουργία πηγών που θα περιείχαν τη φωνή τους. Οι ιστορικοί άρχισαν λοιπόν να πραγματοποιούν και να συλλέγουν προφορικές μαρτυρίες μέσα από μια συγκεκριμένη μεθοδολογία που ήταν η ιστορία ζωής. Οι προφορικές μαρτυρίες αποτέλεσαν την πηγή που συνδιαμορφώθηκε από τους ιστορικούς της προφορικής ιστορίας και στόχευε στην δημιουργία ενός αντι-αρχείου της μνήμης.
Εξάμηνο: 5o 2015-08-08 00:35:55 909

Από το γραμμόφωνο στο DVD: Ιστορία των οπτικοακουστικών τεχνολογιών στον 20ό αι., Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην ενότητα αυτή συζητάμε για το ραδιόφωνο ως την πρώτη τεχνολογία του ήχου στον εικοστό αιώνα, η οποία έρχεται να ολοκληρώσει το πρόγραμμα παραγωγής ιδιωτικών ακουστικών χωροχρόνων όπου ο καθένας ακούει ‘μόνος μαζί με άλλους’. Η συζήτηση ξεκινά από το χρονικό διάστημα 1895-1920. Αναλύουμε τον ραδιοτελέγραφο και επιμένουμε στην υπαγωγή του στην πολιτισμική πρωτοκαθεδρία του εξηλεκτρισμού. Στη συνέχεια παρακολουθούμε την είσοδο της συσκευής σε κρίσιμα δημόσια πεδία καθώς και την έναρξη των συγκρούσεων μεταξύ στρατιωτικών, αστών και ιδιωτικών εταιρειών για τον έλεγχο των ραδιοσυχνοτήτων στις Η.Π.Α.
Εξάμηνο: 5o 2015-09-29 01:21:23 473

Εθνογραφία: Διαμορφώνοντας το Σύγχρονο Πεδίο, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Με αφετηρία την κατανόηση της εθνογραφίας ως μία διαδικασία δημιουργίας και αναπαράστασης του πολιτισμικού που στοχεύει στο να προσφέρει εκδοχές της εμπειρίας της πραγματικότητας το μάθημα εστιάζει στη διερεύνηση των ορίων εθνογραφίας και ψηφιακής τέχνης. Η λεγόμενη «εθνογραφική στροφή» στην ψηφιακή τέχνη και, παράλληλα, η «αισθητική στροφή» στην εθνογραφική έρευνα διαμορφώνουν ένα πιθανό πεδίο διαλόγου και πειραματισμών με τρόπους διαμεσολάβησης της πολιτισμικής εμπειρίας που κινούνται πέρα από τον λογοκεντρισμό. Η συζήτηση στηρίζεται στους θεωρητικούς προσανατολισμούς της εθνογραφίας του ήχου και στην ανάλυση της μεθόδου του videowalk. Στο μάθημα θα παρουσιάσει το έργο του και θα συζητήσει μαζί μας ο ψηφιακός καλλιτέχνης Βασίλης Ψαρράς.
Εξάμηνο: 5o 2015-06-09 01:34:55 394

Από το γραμμόφωνο στο DVD: Ιστορία των οπτικοακουστικών τεχνολογιών στον 20ό αι., Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην ενότητα αυτή εξετάζουμε συσκευές φωνοαυτογράφων στο β’ μισό του 19ου αιώνα. Οι μηχανές αυτές συζητιόνται ως απόπειρες μηχανικής οπτικοποίησης του ήχου, οι οποίες προκύπτουν από την απαράμιλλη αισιοδοξία της εποχής πως τα σώματα κι ήχοι τους μπορούν να ελεγχθούν με τα καινούργια εργαλεία της γνώσης και να επανοργανωθούν στο πρότυπο των μηχανών.
Εξάμηνο: 5o 2015-09-27 01:35:57 572

Ο Μεταπολεμικός Κόσμος, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτήν την ενότητα θα εστιάσουμε στις σχέσεις που αναπτύχθηκαν μεταξύ των συμμαχικών δυνάμεων κατά τη διάρκεια του δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Θα αναφερθούμε στις διασκέψεις της Τεχεράνης, της Γιάλτας και του Πότσνταμ, καθώς επίσης και στα όσα έλαβαν χώρα στη μεταπολεμική Γερμανία.
Εξάμηνο: 6o 2015-07-19 01:25:50 707

Από το γραμμόφωνο στο DVD: Ιστορία των οπτικοακουστικών τεχνολογιών στον 20ό αι., Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην ενότητα αυτή οι πρώτες μηχανικές προσπάθειες καταγραφής και αναπαραγωγής των ήχων συζητούνται ως τεχνολογίες πρόσθεσης. Οι τεχνολογίες αυτές προκύπτουν καθώς σταδιακά εγκαθιδρύεται μια νέα ιατρική γνώση που βλέπει το σώμα ως μηχανή με εξαρτήματα, την ίδια στιγμή που εκδηλώνονται οράματα ‘κοινωνικής μηχανικής’, σύμφωνα με τα οποία τεχνολογίες και πολιτικές διαχείρισης μπορούν πλέον να εφαρμοστούν πάνω στο κοινωνικό σώμα του ύστερου 19ου αιώνα. Στη συνέχεια συζητάμε την έλευση του τηλεγράφου: αναλύουμε την τεχνολογική του λογική και επιμένουμε στην δικτυακή τοπολογία του.
Εξάμηνο: 5o 2015-09-24 01:45:47 545

Ο Μεταπολεμικός Κόσμος, Τμήμα Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Σε αυτήν την ενότητα θα συζητήσουμε τη διαίρεση της Γερμανίας σε 4 ζώνες κατοχής, καθώς επίσης και άλλες μεταπολεμικές συνθήκες και διαδικασίες όπως το Δόγμα Τρούμαν, το σχέδιο Μάρσαλ και την ίδρυση του Ο.Η.Ε.
Εξάμηνο: 6o 2015-07-14 01:25:33 627